W dniu 17 września 2022 roku weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 roku o zmianie ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (dalej: Ustawa o kredycie hipotecznym) oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Wprowadziła ona kilka zmian w zakresie ubezpieczenia pomostowego.

NOWELIZACJA USTAWY O KREDYCIE HIPOTECZNYM

Na mocy tej nowelizacji do ustawy o kredycie hipotecznym w art. 29 po ust. 5 dodano ust. 5a i 5b w brzmieniu:

„5a. W przypadku udzielenia kredytu hipotecznego umowa o kredyt hipoteczny może określać dodatkowy koszt kredytu hipotecznego, związany z oczekiwaniem na wpis hipoteki do księgi wieczystej, ponoszony przez konsumenta do czasu dokonania wpisu hipoteki do księgi wieczystej.

5b. Dodatkowy koszt kredytu hipotecznego, o którym mowa w ust. 5a, podlega zwrotowi konsumentowi lub zaliczeniu na poczet spłaty kredytu hipotecznego po dokonaniu wpisu hipoteki stanowiącej zabezpieczenie kredytu hipotecznego do księgi wieczystej, na warunkach określonych umową o kredyt hipoteczny.”

Nowowprowadzone przepisy dotyczą tzw. ubezpieczenia pomostowego, które do tej pory, w praktyce było obligatoryjnie wymagane przez banki, a także było bezzwrotne.

UBEZPIECZENIE POMOSTOWE

Dotyczy ono wyłącznie osób, które dokonują zakupu mieszkania na tzw. kredyt, a polega na podwyższeniu oprocentowania, na czas do momentu ustanowienia wpisu w księdze wieczystej. Jest więc ono czasowe, a bank w ten sposób dodatkowo zabezpiecza udzielony nam kredyt hipoteczny. Inaczej mówiąc, stanowi ono ochronę w momencie przejściowym – od wypłacenia przez bank pieniędzy, do momentu uzyskania wpisu hipoteki w księdze wieczystej. Jest to ubezpieczenie, które zawiera się już przy podpisywaniu umowy kredytowej, a jego wysokość jest każdorazowo ustalana przez bank. Zwykle waha się ona od 1% do 2%.

DLACZEGO ZMIANY

Rzeczywistość zweryfikowała powyższe przyzwyczajenia banków. Mianowicie, ostatnie lata (na co również miał wpływ paraliż jednostek budżetowych przez COVID-19) doprowadziły nas do sytuacji, w której na wpis do księgi wieczystej, w zależności od sądu, musimy poczekać kilka, a nawet kilkanaście miesięcy. A więc pomimo złożenia przez nas wniosku, czekamy na jego wpisanie do księgi wieczystej kilka dobrych miesięcy, a tym samym płacimy ubezpieczenie pomostowe. Ponadto, co ważne, nie odnotowuje się przypadków odrzucenia wniosków o wpis hipoteki. W konsekwencji, banki tak naprawdę nie ponoszą żadnego ryzyka, skoro hipoteka ta zostaje w niemalże każdym przypadku wpisana do księgi wieczystej. Uznano, więc iż klienci banków nie powinni być bezwarunkowo obciążani takim kosztem.

CO SIĘ ZMIENIA?

• Bank wciąż może wymagać i pobierać ubezpieczenie pomostowe,
• Ubezpieczenie te może być naliczone wyłącznie do czasu dokonania wpisu hipoteki do księgi wieczystej i ani dnia dłużej,
• Po dokonaniu wpisu hipoteki do księgi wieczystej bank zwraca klientowi poniesiony koszt ubezpieczenia pomostowego lub zalicza go na poczet spłaty kredytu.

DLA KOGO ZWROT UBEZPIECZENIA POMOSTOWEGO

O zwrot wpłaconej kwoty z tytułu ubezpieczenia pomostowego może ubiegać się osoba, która:

• Zawarła umowę o kredyt hipoteczny po dniu 17 września 2022 roku

albo

• Zawarła umowę o kredyt hipoteczny przed dniem 17 września 2022 roku, ale do tego dnia nie dokonano jeszcze wpisu hipoteki do księgi wieczystej

A więc:

dla osób, które na dzień dzisiejszy spłacają wcześniej zaciągnięty kredyt hipoteczny, ale ustanowiona hipoteka na dzień 17 września 2022 roku widniała już w księdze wieczystej, nie jest możliwe uzyskanie zwrotu ubezpieczenia pomostowego.

CO ZROBIĆ, ŻEBY UZYSKAĆ ZWROT UBEZPPIECZENIA POMOSTOWEGO

Co do zasady NIC.

Bank powinien z automatu, w ciągu 60 dni, po dokonaniu wpisu hipoteki do księgi wieczystej, zwrócić nam kwotę wpłaconą tytułem ubezpieczenia pomostowego. Jednak nie zaszkodzi zawczasu przesłać do banku informacji o dokonanym wpisie hipoteki np. załączając wydruk z elektronicznej księgi wieczystej. Z pewnością to nie zaszkodzi, a może tylko przyspieszyć.

radca prawny
Marta Kreft-Kopicka